Sau covid có những triệu chứng gì và những gì cần biết để sớm hồi sức hãy cùng ungthuphoi giải đáp thắc mắc này qua bài viết dưới đây nhé
Hậu covid (sau covid) là gì?
Vào tháng 10/2021, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã công bố một định nghĩa chính thức về hiện tượng sau hậu COVID-19. Hậu COVID-19 xảy ra ở những người đã từng mắc COVID-19, thường là trong khoảng 3 tháng sau khi họ bắt đầu có triệu chứng COVID-19. Những triệu chứng này kéo dài ít nhất 2 tháng và không thể được giải thích bằng các chẩn đoán thay thế.
Về mặt lâm sàng, hiện tượng sau COVID-19 được chia thành 2 giai đoạn khác nhau. Giai đoạn đầu là tình trạng COVID-19 kéo dài, mà những triệu chứng kéo dài từ 4 đến 12 tuần sau khi mắc COVID-19 ban đầu. Giai đoạn thứ hai là hậu COVID-19, ghi nhận các triệu chứng kéo dài sau ít nhất 3 tháng kể từ khi người đó mắc COVID-19 ban đầu.
Những điều cần biết khi thăm khám sau covid
Những người F0 sau khi đã hồi phục khỏi COVID-19 và đang phải đối mặt với các biến chứng kéo dài cần xem xét việc thực hiện cuộc khám bệnh hậu COVID. Quá trình khám bệnh có thể bao gồm các bước sau:
- Kiểm tra chức năng của các cơ quan như gan, thận, và kiểm tra rối loạn đông máu cũng như các cơ quan khác có liên quan.
- Thực hiện các xét nghiệm hình ảnh như chụp X-quang ngực, CT scan hoặc siêu âm để kiểm tra tình trạng của phổi.
- Bác sĩ sẽ đưa ra kết quả kiểm tra và cung cấp tư vấn về tình trạng hậu COVID, cũng như đề xuất chế độ tập luyện và nghỉ ngơi, và chỉ định một thực đơn dinh dưỡng phù hợp.
Nên lưu ý rằng thời gian thực hiện cuộc khám bệnh hậu COVID không nên vượt quá 6 tháng kể từ khi bắt đầu mắc bệnh. Trong trường hợp có các triệu chứng bất thường liên quan đến hậu COVID, người bệnh nên đến khám ngay.
Khi đi khám bệnh hậu COVID tại bệnh viện, có một số lưu ý quan trọng sau:
- Mang theo hồ sơ bệnh án nếu có trước đó để bác sĩ có thể nắm thông tin và tham khảo.
- Lựa chọn trang phục thuận tiện và thoải mái khi đi khám.
- Tránh ăn sáng trước khi đi khám, đặc biệt nếu cần phải thực hiện các xét nghiệm.
- Nếu bạn là phụ nữ đang mang bầu hoặc nghi ngờ có thai, hãy thông báo cho bác sĩ và nhân viên y tế trước để họ có thể điều chỉnh các xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh.
- Trước khi đi khám, tránh hút thuốc lá và uống rượu, bia, trà, cà phê, sữa, nước trái cây và nước ngọt. Uống nước lọc là hợp lý.
Những đấu hiệu nhận biết các biến chứng do covid
COVID-19 có khả năng gây tổn hại cho nhiều cơ quan trong cơ thể, từ hệ hô hấp, thần kinh – tâm thần, tim mạch cho đến ngoại da và toàn thân. Biểu hiện ban đầu của hậu COVID-19 ở người lớn và trẻ em bao gồm:
1.Khó thở, đau tức ngực, mệt mỏi, ho nhiều, thay đổi vị giác và khứu giác, đau khớp, khàn giọng, rối loạn nhận thức.
2.Các triệu chứng ít gặp hơn bao gồm sốt nhẹ, đau cơ, đau đầu, mất ngủ, suy nhược, đau nhức mỏi cơ, phát ban, rối loạn tiêu hóa, trầm cảm và nhiều triệu chứng khác.
Ở trẻ em, có thể xuất hiện hội chứng viêm đa hệ thống trong hoặc sau khi nhiễm COVID-19, làm viêm nhiều bộ phận như phổi, tim, não, thận, mắt, đường ruột, và có nguy cơ rất cao.
Đặc biệt, vì virus SARS-CoV-2 gây bệnh đầu tiên ở hệ hô hấp, nên có đến 50% các trường hợp hậu COVID-19 gây tổn thương tới cơ quan này. Một số di chứng cụ thể bao gồm:
3 Tăng phản ứng đường thở: Thường xảy ra sau viêm, với triệu chứng như ho khan, đau ngực, khó thở nhẹ kéo dài sau hậu COVID-19. Được chẩn đoán sớm sẽ dễ dàng điều trị và có thể kết thúc trong khoảng 4 tuần điều trị.
4 Xơ phổi mô kẽ: Đây là di chứng nguy hiểm nhất của hậu COVID-19, do phản ứng viêm dẫn đến xơ phổi. Điều này thường xảy ra ở những người mắc viêm phổi nặng hoặc cần sử dụng máy thở, nghiện rượu và thuốc lá, và điều trị bằng oxy liều cao. Đôi khi, ngay cả những trường hợp nhẹ và trẻ tuổi được điều trị tại nhà cũng có thể mắc xơ phổi.
Triệu chứng lâm sàng của người bệnh bao gồm mệt mỏi, khó thở khi cố gắng, phải thở bằng máy oxy, tổn thương xơ tăng ở mô kẽ và kính mờ 2 phổi trên hình ảnh CT, rối loạn thông khí hạn chế trong kiểm tra chức năng hô hấp, sụt giảm nồng độ oxy động mạch, và trong trường hợp nghiêm trọng, có dấu hiệu suy hô hấp.
Khi điều trị, cần hạn chế việc sử dụng máy thở nếu có thể. Trong trường hợp cần thiết, áp lực không nên quá cao. Bên cạnh đó, cần điều trị các triệu chứng viêm và sử dụng thuốc kháng virus. Sau khi đã hồi phục khỏi COVID-19, việc theo dõi và điều trị xơ phổi cần được tiếp tục trong ít nhất 3 tháng, và nếu không có cải thiện, thuốc chống xơ sẽ tiếp tục được sử dụng. Tất cả bệnh nhân hậu COVID-19 nên thực hiện tập phục hồi chức năng hô hấp.
5 Tăng nguy cơ đông máu nội mạch: SARS-CoV-2 có thể dẫn đến tắc nghẽn động mạch phổi, gây nguy cơ cao hơn cho đông máu so với các loại virus khác. Đông máu có thể gây ho nhiều, thậm chí có máu trong ho, đau tức ngực và khó thở. Để chẩn đoán, cần sử dụng các phương pháp hình ảnh như X-quang phổi, siêu âm tim, điện tim, hoặc CT ngực để xác định vị trí của cục máu đông. Để điều trị, bệnh nhân cần sử dụng thuốc chống đông sớm.