Tầm soát ung thư gan afp hãy cùng ungthuphoi tìm hiểu và giải đáp trong bài viết dưới đây của chúng tôi nhé
Tầm soát ung thư gan afp như thế nào
AFP, viết tắt của Alpha-fetoprotein, là một trong các dấu hiệu của ung thư gan được y học sử dụng để sàng lọc, phát hiện và theo dõi điều trị các bệnh liên quan đến gan. Trong quá trình xét nghiệm, nồng độ AFP trong mẫu máu từ tĩnh mạch của người bệnh được phân tích để cung cấp thông tin quan trọng cho việc chẩn đoán và điều trị ung thư gan.
Thông thường, ở trẻ em và người trưởng thành không mang thai và không có vấn đề sức khỏe, nồng độ AFP trong máu thường rất thấp. Sự tăng đột ngột của AFP có thể tiết lộ nhiều nguy cơ, bao gồm ung thư biểu mô tế bào gan, tổn thương gan từ viêm gan mạn tính, xơ gan, hoặc các loại ung thư khác như ung thư tinh hoàn, ung thư buồng trứng.
Kết quả định lượng AFP trong máu được đánh giá như sau:
– Nồng độ AFP dưới 10 ng/ml: Bình thường, người bệnh có nguy cơ thấp hoặc không mắc ung thư liên quan.
– Nồng độ AFP dưới 200 ng/ml: Mức tăng nhẹ, có thể là dấu hiệu ở giai đoạn đầu hoặc tổn thương gan có thể phát triển thành ung thư.
– Nồng độ AFP dưới 500 ng/ml: Mức tăng trung bình, cần thêm kiểm tra để xác định bệnh nhân có bị viêm gan mạn tính hoặc ung thư hay không.
– Nồng độ AFP trên 500 ng/ml: Mức tăng cao, gợi ý đến khả năng mắc ung thư biểu mô tế bào gan.
Mặc dù độ chính xác của xét nghiệm AFP trong việc phát hiện sớm ung thư gan đạt mức 90%, nhưng tỷ lệ kết quả âm tính giả cao. Do đó, nồng độ AFP không cao không thể khẳng định hoàn toàn sức khỏe, và trong trường hợp nghi ngờ, cần thực hiện thêm các xét nghiệm chẩn đoán để có kết quả chính xác hơn.
Quy trình thực hiện xét nghiệm afp
Trước khi thực hiện xét nghiệm, quan trọng là bạn cần hiểu rõ các cảnh báo và lưu ý. Nếu có bất kỳ điều gì không rõ, hãy hỏi bác sĩ để có đầy đủ thông tin và hướng dẫn cụ thể.
Quá trình xét nghiệm sẽ bắt đầu bằng việc lấy mẫu máu từ tĩnh mạch ở cánh tay và sau đó gửi đi để xét nghiệm. Có thể bạn sẽ gặp một chút bầm tím nhỏ tại vị trí lấy máu, nhưng sau đó nó sẽ trở lại bình thường và không ảnh hưởng đến sức khỏe hoặc sinh hoạt hàng ngày của bạn. Mẫu máu sẽ được gửi đi để tiến hành xét nghiệm.
Sau khi hoàn thành xét nghiệm, bạn có thể trở lại làm việc và tiếp tục sinh hoạt hàng ngày như bình thường mà không gặp phải bất kỳ trở ngại nào.
Xét nghiệm afp có ý nghĩa như thế nào?
Trong trường hợp xét nghiệm AFP để xác định dị tật thai nhi:
Nếu kết quả xét nghiệm là âm tính hoặc nằm trong giới hạn bình thường (nồng độ AFP nhỏ hơn 30,25 ng/ml), điều này cho thấy thai nhi đang phát triển mạnh mẽ và khỏe mạnh.
Nếu kết quả xét nghiệm là dương tính với nồng độ AFP cao hơn 2,5 lần so với mức bình thường, có thể nguy cơ thai nhi bị dị tật bẩm sinh như nứt đốt sống. Ngược lại, nếu nồng độ AFP giảm thấp hơn, có thể nguy cơ thai nhi bị hội chứng Down hoặc hội chứng Edwards.
Tuy nhiên, không cần lo lắng nếu kết quả xét nghiệm AFP không bình thường. Điều này có thể xảy ra vì nồng độ AFP tăng trong thời kỳ thai kỳ do sự sản xuất AFP của thai nhi tăng hoặc do mang thai đôi. Ngoài ra, các yếu tố như cân nặng hoặc bệnh đái tháo đường cũng có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.
Khi nồng độ AFP quá cao hoặc quá thấp, bác sĩ sẽ chỉ định thêm các xét nghiệm để tìm hiểu nguyên nhân gây ra bất thường. Các xét nghiệm có thể bao gồm siêu âm để xác định thời gian và số lượng thai nhi, đồng thời đánh giá khả năng có dị tật bẩm sinh. Một phương pháp khác là chọc ối, trong đó bác sĩ sẽ sử dụng một cây kim để lấy mẫu ối để tiến hành xét nghiệm.
Nếu phát hiện thai nhi sinh non hoặc bất kỳ vấn đề sức khỏe nào khác, bác sĩ sẽ theo dõi bạn chặt chẽ và đưa ra các biện pháp điều trị phù hợp.
Trong trường hợp xét nghiệm AFP để chẩn đoán ung thư gan:
Nồng độ AFP trong máu sẽ tăng lên đáng kể. Mức bình thường cho hầu hết người trưởng thành khỏe mạnh là từ 0 – 8 ng/mL.
Nồng độ AFP có thể tăng do nhiều nguyên nhân như ung thư, bệnh về gan như xơ gan, viêm gan hoặc tổn thương gan đang lành dần. Trong trường hợp này, các xét nghiệm bổ sung sẽ cần thiết để đưa ra chẩn đoán chính xác.
Mức AFP rất cao (500 – 1000 ng/mL trở lên) thường là dấu hiệu của ung thư.
Khi bạn có nồng độ AFP trên 200 ng/mL và mắc bệnh gan, có khả năng bạn đang bị ung thư gan.
Đối với những người có nồng độ AFP tăng nhưng dưới 200 ng/mL, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm AFP-L3% (hay L3AFP). Kết quả này giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác hơn, đặc biệt là trong trường hợp bệnh gan mãn tính hoặc xơ gan. AFP-L3% từ 10% trở lên thường cho thấy nguy cơ mắc ung thư gan cao hơn, và bác sĩ sẽ theo dõi các dấu hiệu của bệnh gan một cách cẩn thận. Các xét nghiệm này cũng có thể hỗ trợ bác sĩ trong quá trình theo dõi và điều trị ung thư một cách hiệu quả.
Xét nghiệm AFP đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện sớm và chẩn đoán ung thư gan và dị tật thai nhi. Nó cung cấp cơ hội cho việc chẩn đoán và điều trị kịp thời, giúp nâng cao khả năng phòng tránh và điều trị các vấn đề sức khỏe liên quan.
Một số xét nghiệm khác để khẳng định ung thư gan
Ngoài việc sử dụng chất chỉ điểm khối u AFP, xét nghiệm PIVKA-II được xem là có hiệu quả tốt hơn trong việc chẩn đoán phân biệt ung thư gan nguyên phát so với các bệnh lý gan khác có triệu chứng tương tự hoặc kết quả xét nghiệm AFP không bình thường.
Thực tế, hai xét nghiệm này đánh giá những tình trạng bệnh khác nhau. AFP không bình thường thường chỉ ra sự phát triển khối u trong gan, trong khi xét nghiệm PIVKA-II thường phản ánh sự xâm lấn của khối u vào mạch máu và bên ngoài gan. Do đó, khi nghi ngờ về ung thư gan nguyên phát sau khi xét nghiệm AFP, việc thực hiện xét nghiệm PIVKA-II bổ sung thường được đề xuất để chẩn đoán chính xác hơn, đánh giá hiệu quả điều trị và dự đoán tiên lượng.
Các xét nghiệm khác có thể được chỉ định cùng hoặc sau khi xét nghiệm định lượng AFP để chẩn đoán ung thư gan, bao gồm:
1. Xét nghiệm chỉ số máu: Kết quả xét nghiệm máu ở bệnh nhân mắc ung thư gan thường có các bất thường như tăng bilirubin, giảm huyết sắc tố và hồng cầu, giảm bạch cầu, tăng transaminase, giảm men arginase trong gan và giảm glucose trong máu.
2. Chụp động mạch gan chọn lọc: Phương pháp này sử dụng hình ảnh để quan sát các động mạch trong gan. Nếu có sự hiện diện của khối u không bình thường, đặc biệt là khối u gan lớn, các động mạch bị đẩy ra sẽ được nhìn thấy rõ.
3. Chụp cộng hưởng từ hạt nhân (MRI): Hình ảnh MRI cung cấp hình ảnh rõ nét về gan và các mô bên trong, giúp chẩn đoán khối u trong gan. Độ chính xác của phương pháp này cao, đạt tới 97,5% với các khối u gan lớn từ 2cm trở lên.
4. Sinh thiết gan: Phương pháp này đánh giá mô bệnh học để xác định chính xác sự có mặt của ung thư gan khi nồng độ AFP không bình thường. Tuy nhiên, việc thực hiện sinh thiết gan cần được cân nhắc cẩn thận do có thể gây đau đớn và lan rộng tế bào ung thư.
Nguồn: Tham khảo InternetThông tin cần tư vấn truy cập ungthuphoi để được hỗ trợ.