Ung thư phổi giai đoạn 4 có lây không
Ung thư phổi giai đoạn 4 có lây không hãy cùng ungthuphoi tìm hiểu và giải đáp thắc mắc này qua bài viết dưới đây
Ung thư phổi giai đoạn 4 có lây không?
Ung thư phổi bắt nguồn từ biến đổi và sự phát triển không kiểm soát của các tế bào trong phổi. Các tế bào này tăng số lượng, hình thành khối u và có khả năng lan toả sang các phần khác của cơ thể. Tại Việt Nam, dựa vào thống kê đến năm 2020, đã có hơn 26.000 trường hợp mắc ung thư phổi và hơn 23.000 trường hợp tử vong do bệnh này.
Hút thuốc góp phần lớn vào nguy cơ mắc ung thư phổi, cả đối với người hút thuốc và những người tiếp xúc với khói thuốc từ người khác. Tuy nhiên, ung thư phổi cũng có thể xuất hiện ở những người không bao giờ hút thuốc và không tiếp xúc với khói thuốc. Trong những trường hợp này, nguyên nhân chính của bệnh ung thư phổi thường không rõ ràng.
Ung thư phổi bắt đầu tại phổi và có thể lan rộng đến các hạch bạch huyết hoặc cơ quan khác trong cơ thể, một hiện tượng gọi là di căn. Loại ung thư phổi thường được chia thành hai nhóm chính: tế bào nhỏ và không tế bào nhỏ, trong đó bao gồm ung thư biểu mô tuyến và ung thư biểu mô tế bào vảy. Mỗi loại ung thư phổi này phát triển và điều trị theo cách khác nhau.
Quan trọng là ung thư phổi không thể lây truyền từ người này sang người khác, và ngược lại. Tiếp xúc gần hoặc các hoạt động như quan hệ tình dục, hôn, tiếp xúc da, dùng chung bữa ăn, hoặc hít thở không làm lan truyền bệnh ung thư phổi. Các tế bào ung thư từ người mắc bệnh không thể sống trong cơ thể của người khỏe mạnh khác, vì hệ thống miễn dịch sẽ phát hiện và loại bỏ tế bào lạ, bao gồm cả tế bào ung thư từ người khác.
Ung thư phổi lây qua đường nào?
Theo lời của BS.CKII Ngô Trường Sơn, Phó khoa Ung bướu tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, mặc dù ung thư không phải là bệnh lây nhiễm, nhưng có một số tình huống có thể tạo ra sự hiểu lầm rằng ung thư có khả năng lây từ người này sang người khác.
1. Tăng nguy cơ ung thư do nhiễm trùng
Mặc dù người mắc ung thư không thể lây nhiễm cho người khác, nhưng có một số loại vi trùng có thể đóng vai trò trong phát triển của một số dạng ung thư. Điều này có thể gây hiểu lầm rằng “ung thư đang lây nhiễm”. Các nguồn nhiễm trùng liên quan đến ung thư bao gồm virus, vi khuẩn và ký sinh trùng.
2. Ung thư trong gia đình
Một số gia đình có nhiều thành viên mắc bệnh ung thư phổi, nhưng điều này không có nghĩa rằng các thành viên trong gia đình đã lây nhiễm bệnh ung thư cho nhau. Các nguyên nhân bao gồm:
– Sự chia sẻ các yếu tố di truyền trong gia đình.
– Các thành viên gia đình có thói quen không lành mạnh tương tự nhau (ví dụ: chế độ ăn uống, hoạt động hàng ngày, thói quen hút thuốc…).
– Các thành viên trong gia đình có thể tiếp xúc với cùng một tác nhân gây ung thư.
3. Các trường hợp “cụm” ung thư
Một số người lý giải rằng sự xuất hiện của nhiều bệnh nhân ung thư tại cùng một nơi là dấu hiệu cho thấy ung thư có thể lây lan. Tuy nhiên, các cụm bệnh thường không phản ánh mức độ tăng cao của ung thư so với tỷ lệ trong cộng đồng. Trong một số trường hợp hiếm hoi, khi có nhiều bệnh ung thư hơn trong một nhóm, việc xác định nguyên nhân cụ thể (như tiếp xúc với các tác nhân gây ung thư và lối sống) gây ra cụm bệnh ung thư trở nên khó khăn.
Mắc ung thư trong quá trình cấy ghép nội tạng
Các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng ung thư có thể xuất hiện ở những người đã tiến hành cấy ghép nội tạng. Tuy nhiên, nguyên nhân không phải là ung thư lây nhiễm từ nội tạng được hiến tặng, mà có thể xuất phát từ việc sử dụng các loại thuốc nhằm giảm nguy cơ từ việc thải ghép nội tạng. Những loại thuốc này có tác dụng suy yếu hệ thống miễn dịch và có thể ngăn chặn cơ thể trong việc phát hiện và tiêu diệt virus cũng như tế bào có liên quan đến ung thư.
Liệu ung thư phổi có yếu tố di truyền?
Dự kiến khoảng 8% trong tổng số các trường hợp ung thư phổi có liên quan đến yếu tố di truyền. Tuy nhiên, nguy cơ mắc ung thư phổi có thể tăng cao nếu cha mẹ hoặc anh chị em trong gia đình đã từng mắc bệnh này. Cần lưu ý rằng việc có người trong gia đình mắc ung thư phổi không đồng nghĩa với việc bạn chắc chắn sẽ mắc bệnh này. Yếu tố di truyền có thể tạo ra nguy cơ ung thư phổi cao hơn cho những đối tượng sau đây:
– Nữ giới
– Người trẻ dưới 50 tuổi
– Người chưa từng hút thuốc
Nghiên cứu đã xác định một số đột biến gen cụ thể (thay đổi trong các mã di truyền) có thể góp phần tăng nguy cơ mắc ung thư phổi. Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc tất cả các đột biến gen liên quan đến ung thư phổi đều bắt nguồn từ yếu tố di truyền. Một số đột biến gen có thể là kết quả của các yếu tố môi trường (như hút thuốc, tiếp xúc với ô nhiễm…).
Nguyên nhân gây ra ung thư phổi
Theo BS.CKII Ngô Trường Sơn, hút thuốc lá là nguyên nhân chính gây ra khoảng 80-90% trường hợp ung thư phổi. Khi hút thuốc, bạn hít vào cơ thể các chất gây ung thư, gây ra sự thay đổi ngay trong mô phổi. Ban đầu, cơ thể có thể tự sửa chữa, nhưng sau nhiều lần tiếp xúc, các tế bào bình thường trong phổi bị tổn thương ngày càng nghiêm trọng. Thời gian làm cho những tổn thương này biến các tế bào hoạt động không bình thường, cuối cùng dẫn đến sự phát triển của ung thư.
Các yếu tố nguy cơ của ung thư phổi bao gồm:
– Tiếp xúc với khói thuốc thụ động: Ngay cả khi bạn không hút thuốc, việc tiếp xúc với khói thuốc thụ động vẫn có thể tăng nguy cơ mắc ung thư phổi.
– Tiếp xúc với xạ trị trước đây: Nếu bạn từng được xạ trị ở vùng ngực cho bất kỳ loại ung thư nào khác, bạn có thể tăng nguy cơ mắc ung thư phổi.
– Tiếp xúc với khí radon: Khí radon hình thành do quá trình tự nhiên phân huỷ của urani trong đất, đá và nước, sau đó trở thành một phần của không khí mà chúng ta hít thở. Mức độ radon không an toàn có thể tăng lên ở mọi nơi.
– Tiếp xúc với amiăng và các chất gây ung thư khác: Làm việc tại các nơi có tiếp xúc với amiăng và các chất gây ung thư khác như arsenic, chromium, nickel có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư phổi, đặc biệt nếu bạn là người hút thuốc.
– Tiền sử gia đình về ung thư phổi: Nếu có người trong gia đình, bao gồm cha mẹ, anh chị em, hoặc con mắc ung thư phổi, bạn có nguy cơ cao hơn.
