Điều trị hội chứng ruột kích thích bằng thuốc chống trầm cảm ba vòng

Thuốc chống trầm cảm ba vòng (TCA) như amitriptyline và imipramine ban đầu được kê đơn cho bệnh nhân mắc hội chứng ruột kích thích (IBS) bị trầm cảm nặng. Ngày nay, chúng thường được sử dụng để điều trị cho những bệnh nhân có các triệu chứng IBS nghiêm trọng hoặc khó chữa, có thể có tác dụng giảm đau và điều hòa thần kinh bên cạnh tác dụng hướng thần.

1. Cơ chế tác dụng của thuốc chống trầm cảm 3 vòng trên IBS

IBS được đặc trưng bởi đau bụng liên quan đến thói quen đại tiện bất thường như táo bón, tiêu chảy hoặc cả hai. Bệnh nhân cũng thường xuyên báo cáo các triệu chứng khó chịu khác như đầy bụng và các tình huống khẩn cấp. Thuốc chống trầm cảm ba vòng (TCAs) là một loại thuốc điều hòa thần kinh; bao gồm amitriptyline, nortriptyline, imipramine và desipramine. Những chất này giúp cải thiện các tình trạng đau đớn như đau cơ xơ hóa, đau đầu mãn tính và bệnh thần kinh do tiểu đường.

TCA được cho là cải thiện cơn đau nội tạng và trung tâm bằng cách tác động lên các thụ thể norepinephrine và dopaminergic, vì vậy chúng có thể có khả năng điều trị chứng đau bụng liên quan đến IBS. TCA cũng có thể cải thiện tình trạng đau bụng do tác dụng kháng cholinergic của chúng. Ở liều cao hơn, chúng cũng có thể làm chậm quá trình tiêu hóa, do đó cải thiện triệu chứng tiêu chảy ở một số bệnh nhân. Đau khổ tâm lý ở bệnh nhân IBS cũng có thể được cải thiện nhờ tác dụng của TCA đối với các thụ thể dopaminergic và norepinephrine.

Thuốc chống trầm cảm ba vòng (TCAs) có thể cải thiện cơn đau bụng do tác dụng kháng cholinergic của chúng

2. TCA được khuyến nghị để điều trị các triệu chứng của IBS

Mười hai nghiên cứu ngẫu nhiên có kiểm soát đã đánh giá hiệu quả và độ an toàn của TCA trong điều trị bệnh nhân IBS. Tổng cộng có 787 bệnh nhân được đánh giá; 436 người được điều trị tích cực, trong khi 224 người được dùng giả dược. Sáu TCA khác nhau đã được nghiên cứu (2 nghiên cứu về desipramine, trimipramine, amitriptyline và doxepin; 3 nghiên cứu liên quan đến imipramine; 1 nghiên cứu đánh giá doxepin hoặc nortriptyline). 1 nghiên cứu chỉ ghi nhận những bệnh nhân mắc IBS-D, 1 nghiên cứu liên quan đến tất cả các loại IBS và 10 nghiên cứu khác không mô tả mức độ phổ biến của các loại IBS cũng được đưa vào nghiên cứu. Tỷ lệ bệnh nhân nữ dao động từ 42% đến 100%. 3 nghiên cứu được coi là có nguy cơ sai lệch thấp.

Bệnh nhân IBS được chọn ngẫu nhiên vào TCA có nhiều khả năng báo cáo sự cải thiện các triệu chứng IBS hơn so với bệnh nhân được chọn ngẫu nhiên vào nhóm giả dược. Trong số những bệnh nhân được điều trị tích cực, 42,7% không cải thiện so với 63,8% ở những bệnh nhân ngẫu nhiên dùng giả dược không có cải thiện.

Một tổng quan hệ thống và phân tích tổng hợp gần đây đã đánh giá 7 nghiên cứu ngẫu nhiên có kiểm soát đánh giá tác dụng của liệu pháp chống trầm cảm đối với chứng đau bụng. Theo đó, thuốc chống trầm cảm có nhiều khả năng cải thiện các triệu chứng đau bụng hơn so với giả dược. Do đó, các tác giả khuyến nghị sử dụng TCA để điều trị bệnh nhân IBS.

Một số nghiên cứu cho thấy thuốc chống trầm cảm ba vòng có nhiều khả năng cải thiện các triệu chứng đau bụng hơn so với giả dược

3. Tác dụng phụ của thuốc chống trầm cảm ba vòng đã được báo cáo

Một phân tích tổng hợp của 6 nghiên cứu lâm sàng cho thấy các tác dụng phụ xảy ra với tỷ lệ cao hơn đáng kể ở TCA so với giả dược. Trong số đó, buồn ngủ và khô miệng xảy ra phổ biến nhất. Trong một phân tích tổng hợp 5 nghiên cứu về IBS-D (1 nghiên cứu không báo cáo tác dụng phụ ở nhóm giả dược), tỷ lệ khô miệng (36% so với 15%), mất ngủ (24% so với 13%), táo bón (23% so với 6%), đỏ bừng mặt (23% so với 5%), đánh trống ngực (9% so với 2%) và chán ăn (8% so với 1%) ở TCA cao hơn đáng kể so với giả dược.

4. Kết luận

Rõ ràng là TCA có thể cải thiện các triệu chứng IBS. Dữ liệu từ các thử nghiệm không đưa ra khuyến nghị cho một TCA cụ thể. Tuy nhiên, các tác giả khuyến cáo rằng các bác sĩ lâm sàng nên làm quen với các loại TCA khác nhau để đánh giá sự khác biệt về hiệu quả và tác dụng phụ. Bệnh nhân nên bắt đầu dùng liều thấp (ví dụ 10 mg amitriptyline hoặc 10 mg desipramine) với liều tăng dần để đạt được mục tiêu điều trị là giảm triệu chứng và giảm thiểu tác dụng phụ. Thông thường, bệnh nhân mắc IBS-D có thể đáp ứng tốt hơn vì đặc tính kháng cholinergic của TCA có thể cải thiện các triệu chứng khẩn cấp và tiêu chảy. Tuy nhiên, bệnh nhân cũng nên cảnh giác với các tác dụng phụ tiềm ẩn, bao gồm khô miệng, khô mắt, bí tiểu, táo bón và rối loạn nhịp tim.

Mọi thông tin chi tiết xin liên hệ ; https://ungthuphoi.com.vn/