Tăng đường huyết dai dẳng và nguy cơ bệnh ung thư tuyến tụy

Tiến bộ trong cuộc chiến chống ung thư tuyến tụy đã bị cản trở bởi nhiều yếu tố. Một trong số đó là việc không phát hiện bệnh sớm của đại đa số người bệnh. Bao gồm tập trung vào hai dấu hiệu cảnh báo – đái tháo đường sau viêm tụy và lắng đọng chất béo dư thừa trong tuyến tụy. Hai thực thể này có khả năng được đưa vào các chiến lược sàng lọc trong tương lai để phát hiện sớm ung thư tuyến tụy.

1. Tần suất bệnh ung thư tuyến tụy

Tỷ lệ mắc ung thư tuyến tụy đã tăng lên từ những năm 1990. Khoảng 90% trường hợp ung thư tuyến tụy là không thể cắt bỏ tại thời điểm chẩn đoán, vì vậy việc phát hiện sớm ung thư tuyến tụy là rất quan trọng để giảm bớt gánh nặng của căn bệnh này. Phát triển một xét nghiệm chính xác để phát hiện sớm các bệnh ung thư tuyến tụy riêng lẻ sẽ cải thiện đáng kể khả năng sống sót của bệnh nhân.

2. Tăng đường huyết dai dẳng và nguy cơmắc bệnh ung thư tuyến tụy

Một phân tích tổng hợp năm 2011 của 35 nghiên cứu thuần tập cho thấy những người mắc bệnh tiểu đường có nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy cao gấp 1,9 lần so với những người không mắc bệnh tiểu đường. Sau đó, một nghiên cứu năm 2018 từ Mayo Clinic đã chứng minh rằng chỉ số đường huyết hứa hẹn là một dấu hiệu của bệnh ung thư tuyến tụy. Hồ sơ đường huyết lúc đói trong khoảng thời gian 60 phút được xây dựng cho bệnh nhân được chẩn đoán mắc bệnh ung thư tuyến tụy (cũng như đối chứng phù hợp). Các tác giả nhận thấy rằng lần đầu tiên tăng đường huyết xảy ra từ 30 đến 36 tháng trước khi chẩn đoán ung thư tuyến tụy và đạt đến ngưỡng tiểu đường từ 6 đến 12 tháng trước khi chẩn đoán ung thư. Hơn nữa, nồng độ glucose lúc đói tăng theo thể tích khối u, với thể tích khối u nhỏ nhất liên quan đến tăng đường huyết là 1,1 – 2,0 mL (nhỏ hơn đáng kể so với thể tích khối u trung bình). ). trung bình 11,5 mL khi chẩn đoán ung thư tuyến tụy). Về lý thuyết, chẩn đoán ung thư tuyến tụy khi khối u còn nhỏ có thể làm tăng đáng kể tỷ lệ chữa khỏi và kéo dài thời gian sống.

3. Loại bỏ mỡ thừa, giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư tuyến tụy

Trong một nghiên cứu đoàn hệ tiến cứu năm 2003 với hơn 900.000 người trưởng thành, nguy cơ tương đối của ung thư tuyến tụy đối với những người béo phì (chỉ số khối cơ thể > 40 kg/m2) là 2,76 (KTC) 95% 1,74 đến 4,36) đối với phụ nữ và 2,61 (95% CI 1,30 đến 5,40) đối với nam.

Một nghiên cứu đoàn hệ tương lai năm 2009 với hơn 450416 người trưởng thành ước tính rằng tổng thể thừa cân hoặc béo phì (chỉ số khối cơ thể 25 kg/m2) chiếm 8% dân số có nguy cơ mắc bệnh. ung thư tuyến tụy, khiến nó trở thành nguy cơ lớn thứ hai trong dân số (sau hút thuốc) trong tất cả các yếu tố có thể thay đổi được nghiên cứu. Sau đó, mỡ nội tạng (bằng chứng là vòng eo) được công nhận là thước đo lượng mỡ thừa chính xác hơn.

Mối liên quan đáng kể giữa nguy cơ ung thư tuyến tụy và chất béo nội tạng:

Một số nghiên cứu tiến cứu đã chỉ ra mối liên quan đáng kể giữa nguy cơ ung thư tuyến tụy và mỡ nội tạng. Những nghiên cứu này (bao gồm 787.356 người trưởng thành) đã được phân tích tổng hợp vào năm 2012 và ước tính nguy cơ ung thư tuyến tụy tăng 1,1 lần (KTC 95% 1,05 đến 1,18) với mỗi chu vi vòng eo tăng 10 cm. Dựa trên những bằng chứng xác thực về cả chỉ số khối cơ thể và vòng eo, Quỹ Nghiên cứu Ung thư Thế giới và Viện Ung thư Hoa Kỳ đã kết luận rằng mối liên hệ giữa mỡ thừa và ung thư tuyến tụy là nguyên nhân. . Tuy nhiên, người ta cũng tìm thấy mối quan hệ nhân quả liên quan đến mỡ thừa và ung thư ở một số cơ quan khác (thực quản, gan, đại trực tràng, vú, nội mạc tử cung, thận). Vì cả mỡ nói chung và mỡ bụng đều có độ đặc hiệu thấp nên chúng không đặc biệt hữu ích trong việc phát hiện sớm ung thư tuyến tụy.

Sự lắng đọng chất béo dư thừa trong tuyến tụy góp phần hình thành các khối u tuyến tụy:

Gần đây, chất béo cục bộ trong tuyến tụy – được gọi là sự lắng đọng chất béo tuyến tụy – đã nổi lên như một tiền thân của sự hình thành khối u tuyến tụy. Mối quan hệ giữa lắng đọng chất béo tuyến tụy và ung thư tuyến tụy hoặc các tổn thương tiền ung thư đã được nghiên cứu trong một số nghiên cứu và đã được xem xét một cách có hệ thống trong một tổng quan và phân tích có hệ thống. tổng hợp trong 5 năm. 2020 bởi Sreedhar và cộng sự. Tổng cộng có 13 nghiên cứu hồi cứu (bao gồm 2178 cá nhân) được đưa vào.

Tỷ lệ chung của tuyến tụy nhiễm mỡ ở những người bị ung thư tuyến tụy là 52% (95% CI 38 đến 66%). Hơn nữa, tỷ lệ nhiễm mỡ tuyến tụy ở những người bị ung thư tuyến tụy hoặc tổn thương tiền ác tính cao hơn 2,8 lần so với nhóm chứng (tỷ lệ nguy cơ 2,78; 95% CI). 1,56 đến 4,94). Sự lắng đọng mỡ tụy cao cũng có liên quan đến việc tăng tỷ lệ mắc bệnh và tử vong do bệnh tật trong hai nghiên cứu đơn trung tâm. Ngoài ra, có bằng chứng về mối liên quan nhất quán giữa sự hiện diện của các tổn thương tiền ung thư tuyến tụy và sự lắng đọng mỡ tuyến tụy cao, độc lập với bệnh gan nhiễm mỡ, mỡ bụng và béo phì. để chia sẻ.

Sự lắng đọng chất béo trong tuyến tụy tăng lên đáng kể ở những người bị ung thư biểu mô nhú tuyến tụy:

Một nghiên cứu cho thấy rằng sự lắng đọng mỡ tụy tăng lên đáng kể ở những người bị ung thư biểu mô tế bào nhú của ống dẫn trứng (n=85), so với các đối tượng cùng lứa tuổi, giới tính. và tình trạng bệnh tiểu đường. không có nang tụy (n=85). Nghiên cứu đã tính đến hai loại ung thư tuyến tụy có thể phát triển ở những người mắc ung thư biểu mô nhú ống dẫn (ung thư biểu mô xâm lấn của các tổn thương đánh dấu và ung thư biểu mô ống đồng). thời gian). tại một vị trí khác với ung thư biểu mô nhú dạng nhầy trong ống dẫn sữa) và có tính đến sự tiến triển nặng. Chứng loạn sản cấp độ trong các tổn thương chỉ số tương đối dễ phát hiện và theo dõi. Sự lắng đọng mỡ tụy tăng lên trong quá trình theo dõi có thể đặc biệt hữu ích trong việc xác định những người mắc ung thư biểu mô nhầy nhú trong biểu mô có chứa ung thư biểu mô ống tụy đồng thời.

Lắng đọng chất béo trong tuyến tụy và viêm tụy:

Sự lắng đọng chất béo trong tuyến tụy cũng đã được nghiên cứu trong bối cảnh viêm tụy, một yếu tố nguy cơ chính gây ung thư tuyến tụy. Một nghiên cứu cắt ngang của Stuart và cộng sự đã điều tra 119 cá nhân sau khi họ bị viêm tụy và 38 tình nguyện viên khỏe mạnh. Nó phát hiện ra rằng sự lắng đọng chất béo dư thừa trong tuyến tụy (được xác định bằng cách sử dụng hình ảnh cộng hưởng từ mã hóa dịch chuyển hóa học) ở những người sau một đợt viêm tụy (cả cấp tính và mãn tính). đếm) lớn hơn đáng kể so với những người tình nguyện khỏe mạnh; trong cả phân tích thô và sau khi điều chỉnh độ tuổi, giới tính, dân tộc, tỷ lệ thể tích mỡ nội tạng trên da, huyết sắc tố glycated và chất béo trung tính. Đáng chú ý, hai kiểu hình mỡ ngoài tụy phổ biến khác – mỡ gan và mỡ cơ xương – không khác biệt đáng kể giữa các nhóm.

Sự lắng đọng mỡ tụy quá mức có liên quan đến kết quả tồi tệ hơn khi nhập viện vì viêm phổi

Sự lắng đọng mỡ tụy quá mức có liên quan đến kết quả tồi tệ hơn khi nhập viện vì viêm tụy cấp:

Một số nghiên cứu cắt ngang khác đã chỉ ra rằng sự lắng đọng mỡ tụy dư thừa có liên quan đến kết quả tồi tệ hơn khi nhập viện vì viêm tụy cấp. Những người bị viêm tụy mãn tính đơn thuần (n = 58) có lượng mỡ tích tụ trong tuyến tụy cao hơn đáng kể so với nhóm chứng (n = 60) trong một nghiên cứu cắt ngang từ Hoa Kỳ. Ngoài ra, mức độ nghiêm trọng của những thay đổi trong ống tụy (dựa trên phân loại Cambridge) ở những người bị viêm tụy mãn tính không liên quan đến sự lắng đọng chất béo dư thừa trong tuyến tụy.

Điều đáng chú ý là các nhóm nghiên cứu chỉ được so sánh trong phân tích thô trong nghiên cứu đó, mặc dù thực tế là có sự khác biệt đáng kể giữa các nhóm về tuổi tác, thành phần cơ thể, mức tiêu thụ rượu và hút thuốc. Một nghiên cứu trước đây từ Hoa Kỳ cho thấy những đối tượng chỉ bị viêm tụy mãn tính (n = 35) có lượng mỡ tích tụ trong tuyến tụy cao hơn đáng kể so với nhóm đối chứng (n = 50) trong một năm. phân tích tốt nghiệp. thời gian được giới hạn ở những đối tượng không béo phì (chỉ số khối cơ thể <30 kg/m2).

Mối liên quan giữa lắng đọng mỡ tụy và viêm tụy mãn tính:

4. Khó tầm soát khối ung thư tuyến tụy

Bởi vì bệnh tụy nhiễm mỡ rất phổ biến trong dân số nói chung (tỷ lệ hiện mắc 16,1%; 95% CI 13,3 đến 18,8) và việc đánh giá tuần tự hiện đại về tuyến tụy (tức là sử dụng hình ảnh cộng hưởng từ) là tốn kém. Sàng lọc ung thư tuyến tụy cho những người không có tuyến tụy nhiễm mỡ khó có thể đáp ứng các tiêu chuẩn hiệu quả về chi phí hiện tại. Tuy nhiên, người ta hy vọng rằng các nghiên cứu trong tương lai sẽ xác định được một nhóm nhỏ những người mắc bệnh tuyến tụy nhiễm mỡ trong dân số nói chung có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư tuyến tụy lẻ tẻ.

Bản chất phức tạp và tương đối hiếm gặp của ung thư tuyến tụy gây khó khăn cho việc thực hiện sàng lọc ở những người không có tiền sử gia đình mắc bệnh. Trên thực tế, một báo cáo dựa trên bằng chứng năm 2019 từ Tổ chức Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ coi việc sàng lọc ung thư tuyến tụy ở người trưởng thành không có triệu chứng là hiệu quả về mặt chi phí.

Tuy nhiên, ngày càng có nhiều bằng chứng buộc chúng ta phải cân nhắc đến những người lớn tuổi và trung niên mắc bệnh đái tháo đường sau viêm tụy và/hoặc bệnh đái tháo đường do tuyến tụy nhiễm mỡ được chẩn đoán tình cờ vì họ có nguy cơ mắc ung thư cao hơn. biểu mô tuyến. tụy rất cao. Một sự hiểu biết toàn diện về mối quan hệ phức tạp giữa bệnh tiểu đường sau viêm tụy và sự lắng đọng chất béo trong tuyến tụy sẽ cung cấp những hiểu biết hữu ích trong việc phát hiện sớm ung thư tuyến tụy.

Tuyến tụy:

Một số nghiên cứu cắt ngang khác đã chỉ ra rằng sự lắng đọng mỡ tụy dư thừa có liên quan đến kết quả tồi tệ hơn khi nhập viện vì viêm tụy cấp. Những người bị viêm tụy mãn tính đơn thuần (n = 58) có lượng mỡ tích tụ trong tuyến tụy cao hơn đáng kể so với nhóm chứng (n = 60) trong một nghiên cứu cắt ngang từ Hoa Kỳ. Ngoài ra, mức độ nghiêm trọng của những thay đổi trong ống tụy (dựa trên phân loại Cambridge) ở những người bị viêm tụy mãn tính không liên quan đến sự lắng đọng chất béo dư thừa trong tuyến tụy.

Điều đáng chú ý là các nhóm nghiên cứu chỉ được so sánh trong phân tích thô trong nghiên cứu đó, mặc dù thực tế là có sự khác biệt đáng kể giữa các nhóm về tuổi tác, thành phần cơ thể, mức tiêu thụ rượu và khói thuốc. Một nghiên cứu trước đây từ Hoa Kỳ cho thấy những đối tượng chỉ bị viêm tụy mãn tính (n = 35) có lượng chất béo tích tụ trong tuyến tụy cao hơn đáng kể so với nhóm chứng (n = 50) trong một năm. phân tích tốt nghiệp. thời gian được giới hạn ở những đối tượng không béo phì (chỉ số khối cơ thể <30 kg/m2).